Μαγνητικές τομογραφίες φανερώνουν σύνδεση μεταξύ του διαβάσματος στα παιδιά και την εγκεφαλική δραστηριότητα.
Η έρευνα παρέχει νέα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι το να διαβάζουμε στα παιδιά σε πολύ μικρή ηλικία ενισχύει την ανάπτυξη του εγκεφάλου τους και κατά συνέπεια την ετοιμότητά τους για διάβασμα.
Ανάμεσα στις πολλές συμβουλές που δέχονται οι γονείς είναι και η συμβουλή να διαβάζουν στα μωρά τους συχνά και από πολύ μικρή ηλικία. Ο στόχος είναι να ενισχυθεί η γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών και τελικά να καταφέρουν να διαβάσουν με επιτυχία.
Τώρα πια υπάρχουν αποδείξεις ότι το να διαβάζουμε στα μικρά παιδιά συνδέεται πράγματι με διαφοροποιήσεις στην εγκεφαλική δραστηριότητα που υποστηρίζουν τις αναγνωστικές δεξιότητες σε μικρή ηλικία. Η έρευνα παρουσιάστηκε το Σάββατο, 25 Απριλίου στην ετήσια συνάντηση των Pediatric Academic Societies (PAS) στο San Diego.
«Είμαστε ενθουσιασμένοι που αποδεικνύουμε για πρώτη φορά ότι η έκθεση στο διάβασμα σε ηλικίες πριν το νηπιαγωγείο φαίνεται να έχει μια σημαντική και μετρήσιμη επίδραση στον τρόπο με τον οποίο ένα παιδί επεξεργάζεται ιστορίες και μπορεί να προβλέψει την επιτυχία στο διάβασμα», είπε ο συγγραφέας της έρευνας John Hutton, MD, National Research Service Award Fellow, Division of General and Community Pediatrics, Reading and Literacy Discovery Center, Cincinnati Children’s Hospital Medical Center. «Ιδιαίτερης σημασίας είναι οι εγκεφαλικές περιοχές που στηρίζουν την νοητική απεικόνιση οι οποίες βοηθάνε το παιδί να βλέπει την ιστορία πέρα από τις εικόνες επιβεβαιώνοντας έτσι τον κρίσιμο ρόλο που διαδραματίζει η φαντασία.»
Επαγγελματικοί οργανισμοί όπως η Αμερικάνικη Παιδιατρική Εταιρεία και οργανώσεις συμβουλευτικής ενθάρρυναν πάντα τους γονείς να διαβάζουν στα παιδιά τους από τη γέννησή τους προκειμένου να ενισχύσουν τη μάθηση και να δημιουργήσουν στον εγκέφαλο συνδέσεις που προωθούν την γλωσσική ανάπτυξη. Επίσημες αποδείξεις, όμως, των επιπτώσεων στον εγκέφαλο δεν υπήρχαν μέχρι τώρα.
Ο Dr. Hutton και οι συνεργάτες του, για να δείξουν αν το διάβασμα στα παιδιά προσχολικής ηλικίας επιδρά στα δίκτυα του εγκεφάλου που σχετίζονται με τις γλωσσικές δεξιότητες παρακολούθησαν 19 υγιή παιδιά ηλικίας 3-5 ετών, το 37% των οποίων προερχόταν από οικογένειες χαμηλού εισοδήματος. Ο κύριος φροντιστής του κάθε παιδιού συμπλήρωσε ένα ερωτηματολόγιο που ήταν σχεδιασμένο ώστε να μετρήσει την παροχή νοητικών ερεθισμάτων στο σπίτι. Το ερωτηματολόγιο εστίαζε σε τρεις τομείς: στο διάβασμα του γονιού στο παιδί (που συμπεριλάμβανε την πρόσβαση σε βιβλία, τη συχνότητα διαβάσματος και την ποικιλία των αναγνωσμάτων), στην αλληλεπίδραση γονέα – παιδιού (που συμπεριλάμβανε τις συζητήσεις και το παιχνίδι) και στο αν οι γονείς δίδασκαν στα παιδιά συγκεκριμένες δεξιότητες όπως το μέτρημα ή τα σχήματα.
Τα παιδιά εξετάστηκαν μέσω μαγνητικής τομογραφίας η οποία μετρούσε την εγκεφαλική δραστηριότητα καθώς άκουγαν μια κατάλληλη για την ηλικία τους ιστορία από ακουστικά. Τα παιδιά ήταν ξύπνια και όχι σε νάρκωση και δεν υπήρχαν οπτικά ερεθίσματα. Οι ερευνητές ήθελαν να εξετάσουν αν θα υπήρχαν διαφοροποιήσεις στην εγκεφαλική δραστηριότητα κατά την κατανόηση των ιστοριών σε περιοχές που είναι γνωστό ότι σχετίζονται με τη γλώσσα.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η συχνή ανάγνωση στο σπίτι συνδέεται με την δραστηριοποίηση συγκεκριμένων εγκεφαλικών περιοχών που σχετίζονται με την εννοιολογική επεξεργασία (την απόσπαση νοήματος από τη γλώσσα). Οι περιοχές αυτές είναι κρίσιμες για την ομιλούμενη γλώσσα και αργότερα για το διάβασμα. Οι εγκεφαλικές περιοχές που σχετίζονται με την νοητική απεικόνιση δραστηριοποιήθηκαν έντονα, επίσης, υποδηλώνοντας ότι η οπτικοποίηση παίζει σημαντικό ρόλο στην αντίληψη της αφήγησης και στην ετοιμότητα για διάβασμα, επιτρέποντας στα παιδιά να «δουν» την ιστορία. «Αυτό γίνεται ολοένα και πιο σημαντικό καθώς το παιδί μεταβαίνει από βιβλία με εικόνες σε βιβλία χωρίς εικόνες όπου πρέπει να χρησιμοποιεί τη φαντασία του προκειμένου να κατανοήσει το κείμενο.», είπε ο Dr. Hutton.
Οι συνδέσεις μεταξύ της έκθεσης στο διάβασμα στο σπίτι και της εγκεφαλικής δραστηριότητας παρέμειναν ισχυρές και μετά τον έλεγχο του οικογενειακού εισοδήματος.
«Ελπίζουμε αυτή η μελέτη να οδηγήσει σε περαιτέρω έρευνα σε σχέση με το διάβασμα στα παιδιά και την ανάπτυξη του εγκεφάλου τους ώστε να βελτιωθούν οι υπάρχουσες παρεμβάσεις και να υπάρχει εντοπισμός των πιθανών προβλημάτων ενός παιδιού όσο το δυνατόν νωρίτερα ώστε να αυξηθούν οι πιθανότητες να έχουν επιτυχία στον θαυμαστό κόσμο των βιβλίων», κατέληξε ο Dr. Hutton.
Μετά από ένα χρόνο λειτουργίας του superdad, άλλαξαν πολλά… Πλέον δηλώνω νέα μαμά, σύζυγος, επαγγελματίας, νοικοκυρά, νοσοκόμα, ψυχολόγος, παιδαγωγός, ενώ αυτή η λίστα με τους νέους και παλιούς ρόλους δεν έχει τελειωμό… Αυτό που μου αρέσει είναι να αναζητώ και ν’ ανακαλύπτω καθημερινά φρέσκιες ιδέες για γονείς και ό,τι νέο “παίζει” από τον κόσμο των παιδιών!
