Συχνά οι γονείς ανησυχούν για τη συμπεριφορά και τα συναισθήματα των παιδιών τους στο σχολείο. Πώς είναι μέσα στην τάξη; Πώς τα πηγαίνουν με τα άλλα παιδιά και με τον δάσκαλο;
γράφει η Γεωργία Πουλημενέα, MSc / Κλινική Ψυχολόγος – Ψυχολόγος Υγείας
Έχει παρατηρηθεί ότι τα παιδιά νιώθουν περισσότερο άγχος και παρουσιάζουν πιο πολλές φοβίες συγκριτικά με την εμφάνιση των μαθησιακών δυσκολιών, στις οποίες έχει επικεντρωθεί το ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια. Πώς οι γονείς θα αναγνωρίσουν ότι το παιδί τους υποφέρει από άγχος ή έχει συγκεκριμένες φοβίες ώστε να το βοηθήσουν αποτελεσματικά;
Ενδεικτικά σημάδια άγχους και φοβιών στα παιδιά αποτελούν οι εξής συμπεριφορές:
– Δε θέλουν να αποχωριστούν τους γονείς τους και να μπουν στην τάξη: φυσικά δεν αναφερόμαστε στις πρώτες ημέρες που πάει το παιδί για πρώτη φορά στο σχολείο. Σ’αυτήν την περίπτωση είναι πιθανό να μην θέλει να αποχωριστεί τους γονείς του και να χρειάζεται παρότρυνση αλλά και την υποστήριξη του δασκάλου για να μπει στην τάξη. Αναμένουμε όμως πως καθώς περνούν οι ημέρες το παιδί θα αρχίζει να κοινωνικοποιείται, να συμμετέχει στις ομαδικές δραστηριότητες, να κάνει παρέα στα διαλείμματα με ένα ή περισσότερα παιδιά κτλ. Αν αυτό δεν συμβεί χρειάζεται να αφουγκραστούμε το άγχος που βιώνει ή τη φοβία που αναπτύσσει (σχολική φοβία κτλ).
– Παραπονιούνται συχνά για σωματικές ενοχλήσεις: όταν το παιδί κάνει λόγο για συχνούς πονοκεφάλους, πόνο στο στομάχι κτλ. καλό είναι να το δει κάποιος ιατρός. Αν δεν υπάρχει οργανική αιτία το πιο πιθανό είναι να εκδηλώνει με αυτόν τον τρόπο το άγχος του για το σχολείο ή για τις σχολικές κοινωνικές συναναστροφές (π.χ. αν δεν το περιλαμβάνουν στα παιχνίδια οι συμμαθητές του και νιώθει αποκλεισμένο).
– Η μη συμμετοχή του παιδιού στη σχολική τάξη: αν παρατηρηθεί ότι το παιδί είναι απομονωμένο στη τάξη, αρνείται να συμμετέχει σε ομαδικές δραστηριότητες ή στη διαδραμάτιση του μαθήματος ενδέχεται να μη νιώθει άνετα, να μην έχει εμπιστοσύνη στις δεξιότητές του και να χρειάζεται βοήθεια για να ενταχθεί στο σχολικό σύστημα.
– Εύκολη διάσπαση της προσοχής: αν εντοπίσουμε ότι η προσοχή του παιδιού διασπάται πολύ εύκολα χωρίς να συντρέχει λόγος μπορεί να αποτελεί ένδειξη του άγχους που βιώνει εντός ή/και εκτός της τάξης.
– Ανησυχία, φόβος, στεναχώρια ή παράπονα όταν σκέφτεται πως πρέπει να πάει στο σχολείο: η παρατεταμένη και έντονη δυσαρέσκεια του παιδιού να πάει στο σχολείο είναι κάτι που πρέπει να μας κινητοποιήσει για π. Σε καμία περίπτωση δεν επιθυμούν τόσο οι γονείς όσο και ο εκπαιδευτικός να νιώθουν ότι παιδί να υποφέρει.
Στην περίπτωση που οι ενδείξεις αυτές εμμένουν και παρατηρείται ότι το παιδί βρίσκεται σε δύσκολη συναισθηματική κατάσταση καλό είναι οι γονείς να συμβουλευθούν άμεσα κάποιον ειδικό.
Η Γεωργία Πουλημενέα γεννήθηκε στην Αθήνα. Ολοκλήρωσε τις σπουδές της στο Τμήμα Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου. Κατόπιν
μετεκπαιδεύτηκε στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Victor Segalen Bordeaux 2 στη Γαλλία ολοκληρώνοντας την ειδίκευσή της στην Κλινική Ψυχολογία και Ψυχολογία της Υγείας. Διάθετει άδεια ασκήσεως επαγγέλματος (Aρ. Πρωτ:Υ15052).
Παράλληλα πραγματοποίησε την πρακτική της άσκηση στο Ωνάσειο
Καρδιοχειρουργικό Κέντρο και στο νοσοκομείο Saint–Andre στο τμήμα
Δερματολογίας–Ογκολογίας στο Bordeaux ενώ εμπλούτισε την εργασιακή της εμπειρία στην Εταιρία Προαγωγής Ψυχοκοινωνικής Υγείας Παιδιών και Ενηλίκων “Ιρις” (Κέντρο Ημέρας) και στο κέντρο Αποκατάστασης “Ανάπλαση”. Επίσης εργάστηκε στο 18ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών παρέχοντας ψυχολογική υποστήριξη σε μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς ενώ οργάνωσε και πραγματοποίησε μια σειρά από προγράμματα πρόληψης (για την επιθετικότητα, την διαφορετικότητα, την συναισθηματική νοημοσύνη κ.τ.λ.) εντός των τάξεων με επιτυχία.
Διαθέτει εμπειρία στο χώρο της γηριατρικής καθώς συνεργάστηκε με το Πρότυπο Κέντρο Αlzheimer “Άγιος Γεώργιος”. Από το 2009 είναι επιστημονική συνεργάτης του Ναυτικού Νοσοκομείου στη Νευρολογική Κλινική όπου εργάζεται με ενήλικες με νευρολογικά προβλήματα
(σκήρυνση κατά πλάκας, Αlzheimer, Parkinson, Άνοια), φοβίες, κρίσεις
πανικού, διαταραχές διάθεσης και συμπεριφοράς, αγχώδεις διαταραχές,
διαταραχές προσωπικότητας και δυσκολίες στις διαπροσωπικές σχέσεις.
Η ίδια συνεχίζει την επιμόρφωσή της παρακολουθώντας συνέδρια και
σεμινάρια για ποικίλα ψυχοκοινωνικά θέματα ενώ έχει πραγματοποιήσει ομιλίες για γονείς και φροντιστές ατόμων με διάφορες παθήσεις. Διατηρεί ιδιωτικό γραφείο στον Πειραιά όπου ασχολείται με ενήλικες, εφήβους και παιδιά.