Πώς να αντιδρούμε στις «νυχτερινές εισβολές» στο γονεϊκό κρεβάτι;

Έχετε σκεφτεί ποτέ το ενδεχόμενο να κοιμάστε με το παιδί σας κατ’ απαίτηση του; Σας προβληματίζει αυτή η ιδέα, ή μήπως όχι;

Κείμενο: Νίνα Καραμολέγκου, Συμβουλευτική Ψυχολόγος

Η Margot Sunderland, διευθύντρια εκπαίδευσης στο Βρετανικό Κέντρο Ψυχικής Υγείας του Παιδιού, λέει πως η πρακτική που είναι γνωστή ως συγκοίμηση ή συν-κοίμηση ή ακόμα και παρακοίμηση (co-sleeping) επιδρά στα παιδιά με τέτοιον τρόπο που έχει ως αποτέλεσμα να γίνονται ήρεμοι και υγιείς ενήλικες.

Ποια είναι όμως τα πορίσματα των ερευνών;

1. Ο αποχωρισμός από τους γονείς ισοδυναμεί εγκεφαλικά με σωματικό πόνο

Η ερευνήτρια υποστηρίζει ότι η συνηθισμένη πρακτική στην Αγγλία, δηλαδή να μαθαίνουν τα παιδιά να κοιμούνται μόνα τους λίγες μόλις εβδομάδες μετά τη γέννησή τους είναι βλαβερή, διότι ο χωρισμός από τους γονείς προκαλεί αύξηση στη ροή των ορμονών του στρες όπως της κορτιζόλης. Τα ευρήματά της βασίζονται σε προόδους της επιστημονικής γνώσης που σημειώθηκαν κατά τα τελευταία 20 χρόνια και αναφέρονται στον τρόπο ανάπτυξης του παιδικού εγκεφάλου, καθώς και σε μελέτες που έγιναν με χρήση ηλεκτρομαγνητικών σαρωτών με στόχο να εξακριβωθεί ο τρόπος αντίδρασής τους σε συγκεκριμένες καταστάσεις. Για παράδειγμα, μια νευρολογική μελέτη που πραγματοποιήθηκε πριν τρία χρόνια κατέδειξε ότι ένα παιδί που αποχωρίζεται από τους γονείς του παρουσιάζει την ίδια εγκεφαλική δραστηριότητα με ένα παιδί που αντιμετωπίζει σωματικό πόνο.

2. Ο αποχωρισμός από τους γονείς επιδρά θετικά στην ανάπτυξη των παιδιών

Από την άλλη πλευρά, άλλοι ερευνητές υποστηρίζουν πως τα παιδιά πρέπει να κοιμούνται στο δικό τους κρεβάτι ξεχωριστά από τους γονείς, γιατί αυτό επιδρά θετικά στην ανάπτυξή τους.  Πράγματι, έρευνες έχουν αποδείξει ότι τα παιδιά που δεν κοιμούνται μόνα τους από νωρίς δεν ωριμάζουν σωστά, δεν αισθάνονται ασφάλεια, δεν αποκτούν αυτοπεποίθηση και δεν βιώνουν συναισθήματα αισιοδοξίας και ηρεμίας.  Αντίθετα, όταν τα παιδιά ενθαρρύνονται από μικρή ηλικία να κοιμούνται μόνα τους, αποκτούν οργανωμένο πρόγραμμα σχετικά με τον ύπνο, αποκτούν τις δικές τους συνήθειες και το δικαίωμα να έχουν έναν προσωπικό χώρο μέσα στο σπίτι, το καταφύγιό τους.  Επίσης, το παιδί μαθαίνει να σέβεται τον ιδιωτικό χώρο των γονιών του, να βάζει όρια στις ανάγκες και στις επιλογές του. Τέλος, τα παιδιά που κοιμούνται μόνα τους γίνονται πιο ανεξάρτητα και πιο υπεύθυνα και από μικρή ηλικία μαθαίνουν να διαχειρίζονται το άγχος του αποχωρισμού, γεγονός που θα τα ωφελήσει στην μετέπειτα ζωή τους. Τόσο το παιδί όσο και ο γονέας πρέπει να απογαλακτιστούν. Η μη πραγμάτωση του απογαλακτισμού οφείλεται πολλές φορές σε μία κατάσταση που ξεκινάει από την ανασφάλεια του ίδιου του γονέα και όχι του παιδιού και αυτό επιφέρει με τη σειρά του αρνητικές συνέπειες στη γονεϊκή σχέση.

Ειδικές περιπτώσεις μη αποχωρισμού και συνιστώμενες πρακτικές πραγμάτωσής του

Οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως οι γονείς θα πρέπει να είναι σταθεροί στην απόφασή τους να κοιμάται το παιδί στο δωμάτιό του, εκτός βέβαια ορισμένων περιστάσεων. Σε συνθήκες, δηλαδή, κατά τις οποίες το παιδί είναι άρρωστο και χρειάζεται φροντίδα καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας.

Όσον αφορά, τις πρακτικές πραγμάτωσης του αποχωρισμού οι γονείς μπορούν να τοποθετήσουν ένα φωτάκι στο δωμάτιο ή να δώσουν στο παιδί ένα αρκουδάκι, ώστε να κοιμάται μαζί του. Αυτό θεωρείται πως θα λειτουργήσει ως μεταβατικό αντικείμενο προκειμένου η διαδικασία του ύπνου να καταστεί πιο ήρεμη και πιο ασφαλής.  Μάλιστα, οι επιστήμονες επισημαίνουν πως, εάν τα παιδιά συνηθίζουν να προσέρχονται στο κρεβάτι κατά τη διάρκεια της νύχτας, πρέπει να τα επιστρέφουν στο δικό τους δωμάτιο. Στην περίπτωση αυτή, οι γονείς οφείλουν να εξηγήσουν στα παιδιά τους πως δεν τα απορρίπτουν, απλά είναι προτιμότερο να κοιμούνται στο δωμάτιό τους.

Η χρυσή τομή για τη σωστή ανατροφή των παιδιών

Την ίδια στιγμή που οι επιστημονικές απόψεις διίστανται, οι γονείς εύλογα νιώθουν μπερδεμένοι για την πρακτική που καλούνται να ακολουθήσουν. Είναι συνετό να μην επιφορτίζουμε τους γονείς με περισσότερο άγχος και αγωνία από αυτό που ήδη καλούνται να αντιμετωπίσουν στην προσπάθειά τους να επιλέξουν τον σωστό τρόπο ανατροφής των παιδιών τους.  Οι γονείς πρέπει να κρατήσουν τη χρυσή τομή, να έχουν πάντα σαν κριτήριο την αγάπη και σε περιπτώσεις που δεν γνωρίζουν πώς να αντιδράσουν κρίνεται σκόπιμο να ζητήσουν τη βοήθεια του ειδικού.

Πηγή: Flow Magazine