Η σωματική δραστηριότητα είναι χρήσιμη και ευχάριστη και δεν γυμνάζει μόνο το σώμα αλλά αναπτύσσει και το πνεύμα, σε όλες τις ηλικίες, αλλά ειδικότερα στα παιδιά.
Σε μια εποχή όπου οι αλάνες έχουν πια εξαφανιστεί και δεν υπάρχει ούτε ο χρόνος ούτε η ευκαιρία, αλλά βασικά δεν υπάρχει η ασφάλεια για ελεύθερο παιχνίδι στις γειτονιές, η άθληση σήμερα για τα παιδιά έρχεται να αντικαταστήσει το παιχνίδι αυτό.
Για τον λόγο αυτό πρέπει πάντα να θυμόμαστε ότι ο βασικός στόχος της άθλησης είναι πρώτα από όλα η ψυχαγωγία και για αυτό είναι μια πολύτιμη εμπειρία για το παιδί.
Υπάρχουν δραστηριότητες που αρμόζουν στα παιδιά και άλλες που δεν είναι κατάλληλες. Πριν εντάξουμε το παιδί σε κάποιο άθλημα ή σε κάποιον αθλητικό σύλλογο, πρέπει πρώτα να σκεφτούμε τι είναι αυτό που ταιριάζει περισσότερο.
Ένας πολύ καλός και σωστός τρόπος να καταλάβουμε τι αρέσει στο παιδί μας είναι να το ρωτήσουμε. Τα παιδιά ήδη από πολύ μικρή ηλικία έχουν άποψη και γνώμη για το τι τους αρέσει και τι όχι.
Ακόμα είναι βασικό να παρατηρήσουμε την προσωπικότητά τους, αν για παράδειγμα είναι κλειστό ή ανοιχτό παιδί, αν του αρέσουν τα ομαδικά παιχνίδια ή αν προτιμάει να παίζει μόνο του ή αν είναι ώριμο και έτοιμο να ξεκινήσει κάποιο άθλημα ή όχι.
Στην περίπτωση που το παιδί δεν εμφανίζει κάποια κλίση ή δεν εκφράζει άποψη ως προς το άθλημα που του αρέσει ή δεν είμαστε σε θέση να κρίνουμε τις δεξιότητές του, τότε το πιο ασφαλές είναι να παρακολουθήσει και να δοκιμάσει διάφορα αθλήματα και είναι σίγουρο ότι από μόνο του θα εκφράσει τι του αρέσει και τι όχι. Συνήθως τα παιδιά χρειάζονται περίπου δύο χρόνια μέχρι να καταλήξουν στο άθλημα που τους αρέσει και που είναι καλοί. Για αυτόν τον λόγο καλό είναι να ξεκινούν τις αθλητικές δραστηριότητες από νωρίς.
+6 μηνών (Μαμά και μωρό)
Στις μέρες μας υπάρχουν κέντρα δημιουργικής απασχόλησης, που διαθέτουν ψυχαγωγικά προγράμματα ακόμα και από τη βρεφική ηλικία, τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν δημιουργικό μουσικό και αθλητικό- κινητικό παιχνίδι. Σκοπός αυτών των τμημάτων είναι η κοινωνικοποίηση αλλά και η ανάπτυξη των ψυχοκινητικών δεξιοτήτων των παιδιών.
Εκμεταλλευτείτε την έμφυτη τάση αυτής της ηλικίας για κίνηση. Τα παιδιά μαθαίνουν να ελέγχουν βασικές κινήσεις όπως το βάδισμα, το τρέξιμο, το λάκτισμα και η ρίψη αντικειμένων. Επίσης μαθαίνουν να ισορροπούν για λίγο στο ένα πόδι, να σκαρφαλώνουν, να κλωτσούν την μπάλα προς τα εμπρός και να πετούν την μπάλα με τα χέρια. Τα παιδιά πρέπει να ασχοληθούν με δραστηριότητες-παιχνίδια που δίνουν έμφαση στην ανάπτυξη και εξάσκηση βασικών δεξιοτήτων, που όμως δίνονται με απλό τρόπο.
Παιδιά +3 ετών
Πρωταρχικός σκοπός για αυτή την ηλικία είναι επίσης η ψυχαγωγία. Το σίγουρο είναι ότι κάνοντας με το παιδί μία βόλτα στο πάρκο εκείνο θα βαρεθεί γρήγορα και αυτό θα το εκφράσει λέγοντας ότι κουράστηκε. Τα παιδιά αυτής της ηλικίας μπορούν να μάθουν να κάνουν επί τόπου πηδηματάκια, να πηδούν στο σκοινάκι, να ισορροπούν στο ένα πόδι για πάνω από 5 δευτερόλεπτα, να πετούν και να πιάνουν μπάλες, να κάνουν πετάλι σε τρίκυκλο, να κάνουν τούμπες και τους αρέσει να επιδεικνύουν αυτές τις ικανότητες.
Τα περισσότερα παιδιά δεν καταφέρνουν ακόμη να ελέγξουν κάποιες βασικές κινήσεις, ενώ δυσκολεύονται να κατανοήσουν ακόμη και απλούς κανόνες παιχνιδιού. Αν ξεκινήσουν πολύ νωρίς τη συμμετοχή σε οργανωμένα αθλήματα μπορεί να απογοητευθούν, γεγονός που θα τα αποθαρρύνει από τη μελλοντική ενασχόληση με τον αθλητισμό.Το καλύτερο για αύτη την ηλικία είναι η ενασχόληση των παιδιών με mini sports δίνοντάς τους έτσι το ερέθισμα να γνωρίσουν αρκετά αθλήματα και να μάθουν κανόνες και τεχνική σε παιγνιώδη μορφή.
Παιδιά +6 ετών
Στο εύρος αυτών των ηλικιών τα περισσότερα παιδιά έχουν αποκτήσει κινητικές δεξιότητες για απλά σπορ. Ωστόσο, ακόμα υπολείπονται στην ακρίβεια στην κίνηση και σε επιδεξιότητα καθώς επίσης ακόμα δυσκολεύονται να θυμούνται και να εκτελούν πολύπλοκες εντολές ή στρατηγικές για ομαδικό αθλήματα αυξημένων απαιτήσεων. Σε αυτές τις ηλικίες τα παιδιά μπορούν να ασχοληθούν με αθλήματα όπως: το τένις, ο στίβος, η ενόργανη, η ρυθμική γυμναστική, οι πολεμικές τέχνες, το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, το βόλεϊ και το σκι, αφού φυσικά έχουν γίνει οι κατάλληλες προσαρμογές του αθλήματος, ώστε να ανταποκρίνονται παιδιά αυτής της ηλικίας. Ο εξοπλισμός και οι κανόνες πρέπει να είναι προσαρμοσμένοι για μικρά παιδιά. Δηλαδή μικρότερες μπάλες, γήπεδα μικρότερης επιφάνειας, μικρότερη διάρκεια παιχνιδιού, λιγότερα παιδιά ανά ομάδα, συχνές εναλλαγές θέσης και καθόλου έμφαση στο σκορ.
Παιδιά +9 έως 12 ετών
Από αυτή την ηλικία τα πιο πολλά παιδιά είναι έτοιμα για πολύπλοκα σπορ. Έχουν αποκτήσει εκείνες τις κινητικές και αντιληπτικές ικανότητες που απαιτούνται από τα ομαδικά και αθλήματα στρατηγικής. Πάντα βέβαια τα σπορ πρέπει να προάγουν κυρίως την εκγύμναση, τη συμμετοχή, την ευγενή άμιλλα και την ψυχαγωγία, παρά τον ανταγωνισμό.
Από αυτή την ηλικία επίσης τα παιδιά μπαίνουν στην εφηβεία. Έτσι σωματικές διαφοροποιήσεις μεταξύ παιδιών, ιδίως των αγοριών στην ίδια ηλικία, φαντάζουν δραματικές. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για την επιλογή του αθλήματος που ταιριάζει στο παιδί.
Και αν τελικά θέλει να σταματήσει;
Μπορεί να υπάρξουν φορές που θα σας ζητήσει να σταματήσει. Πριν όμως το κάνετε, ψάξτε πρώτα την αιτία. Πολλές φορές δεν θέλουν να συνεχίσουν λόγω άγχους, επειδή δηλαδή δεν μπορούν να τα καταφέρουν, άλλες γιατί δεν τους αρέσει η ενδυμασία που πρέπει να φορούν ή επειδή δεν αισθάνονται καλά με τον προπονητή και τα άλλα παιδιά της ομάδας και άλλες φορές γιατί τελικά όντως δεν τους αρέσει το συγκεκριμένο άθλημα.
Πρώτα λοιπόν συζητήστε με το παιδί για να καταλάβετε ποιοι λόγοι το οδήγησαν σε αυτή την απόφαση και μετά μιλήστε με τον προπονητή. Ο αθλητισμός δεν είναι μόνο διασκέδαση αλλά και ομαδικότητα, πειθαρχία, συνεργασία με τους άλλους. Ίσως το παιδί είχε μια άλλη εικόνα για το πώς θα είναι οι προπονήσεις και τελικά να μην του αρέσει ο τρόπος που γίνονται. Πρέπει πρώτα να κατανοήσει πώς γίνεται το μάθημα για να το αγαπήσει και αν συνεχίζει να μην το θέλει, παρακινήστε το να δοκιμάσει και κάποιο άλλο άθλημα πριν σταματήσει τελείως την ενασχόλησή του με τον αθλητισμό.
Ως επίλογο, λοιπόν, μπορούμε να πούμε: Ναι στην άθληση, ναι στη σωματική δραστηριότητα, χωρίς υπερβολές, για υγιή και χαρούμενα παιδιά.
Γράφει η Νίκη Ανδρεάκου
Καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής
