Βρεφική αλλεργία: νίκησε το φόβο…της μαμάς! (μέρος 1ο)

Ως γνήσιος υπερήρωας, οφείλεις να φροντίζεις για την αποκατάσταση της τάξης μέσα στο βασίλειο σου.

Κείμενο: Σάββας Σαββατιανός

Ένας αρκετά συχνός «εχθρός» για τα μικρά παιδιά είναι η αλλεργία. Ακόμα συχνότερος όμως είναι η υποψία της αλλεργίας – αυτό το σκουλήκι φυσικά δεν προσβάλλει το μωρό, αλλά τη μαμά! Κι επειδή, δεν υπάρχει αμφιβολία, στο τέλος εσύ θα την πληρώσεις, άκουσε τι έχει να σου πει η σύγχρονη έρευνα και βάλε τα πράγματα σε μια σειρά πριν είναι αργά για οποιαδήποτε ηρωική παρέμβαση.

Εχθρός Νο 1: Αναπνευστική αλλεργία

Η αναπνευστική αλλεργία πρακτικά αποκλείεται στη βρεφική ηλικία, γι’ αυτό και τα αντι-αλλεργικά φάρμακα σπάνια ωφελούν πριν τα 3-4 πρώτα χρόνια της ζωής. Αν το παιδί έχει συμπτώματα όπως συχνή μυξούλα, βήχα ή και δύσπνοια, μην ψάχνεις αδίκως για αλλεργιογόνα: σχεδόν πάντα κρύβεται από πίσω κάποιος ιός. Γι’ αυτό λοιπόν, άφησε τα χαλιά και τα κουκλιά εκεί που είναι, μη βράζεις τα σεντόνια στο πλυντήριο και μην αγοράζεις υποαλλεργικές σκούπες, ιονιστές και λοιπά μαγικά καθρεφτάκια. Καμία μελέτη δεν έδειξε ποτέ ότι τέτοιου είδους παρεμβάσεις βοηθούν, εκτός φυσικά από τον πωλητή. Αν σε βαραίνουν τα χρήματα, προτίμησε στην πρώτη ευκαιρία να βγάλεις την ηρωίδα μάνα του σπιτιού έξω από το βασίλειο, ή ακόμα καλύτερα, έξω από την πόλη!

Εχθρός Νο 2: Αλλεργική πρωκτοκολίτιδα

Ένα σχετικά συχνό φαινόμενο στη βρεφική ηλικία είναι η σποραδική παρουσία αίματος, συνήθως με τη μορφή κόκκινων κουκίδων ή ινιδίων, πιθανώς αναμεμιγμένων με βλέννη, στις κενώσεις του μωρού. Η πρώτη αντίδραση είναι τυπική: πανικός. Η δεύτερη αντίδραση είναι να τσουβαλιάσεις το παιδί και να επισκεφτείς τον παιδίατρο. Αυτός θα σου πει ότι πρόκειται για αλλεργία στο γάλα και ότι θα πρέπει η μαμά, αν θηλάζει, να αποκλείσει το γάλα και τα γαλακτοκομικά από τη διατροφή της. Πιάνεται όμως κορόιδο η μαμά; Έλα που δεν πιάνεται. Θα πάει και στον επικουρικό παιδίατρο, ο οποίος θα επιβεβαιώσει την αλλεργία στο γάλα, πλην όμως θα προσθέσει και το αυγό και το μοσχάρι, ή το ψάρι και τους ξηρούς καρπούς, ή το πορτοκάλι και τα σιτηρά – είναι στ’ αλήθεια τυχαίο – στα τρόφιμα προς αποφυγή. Για να είμαστε όμως και σίγουροι, μόλις βάλουμε το παιδί για ύπνο, θα μπούμε και σε καναδυό διαδικτυακά φόρουμ , θα συγκρατήσουμε την πιο δραματική μαρτυρία, θα μάθουμε για την κόρη της Καίτης  που την πείραζε το μέλι και για το ανιψάκι της Μάρθας που μάτωνε μόλις μύριζε δαμάσκηνο, και κατά πάσα πιθανότητα θα κόψουμε όσες τροφές αγαπάμε από το διαιτολόγιο με ορίζοντα αρκετών μηνών για αρχή.

Σαν αποτέλεσμα, η απλή ηρωίδα-μάνα προβιβάζεται σε ηρωίδα-ασκητή, και μετά από 1-2 μήνες ξενύχτι (λόγω θηλασμού), πείνα (λόγω αλλεργίας) και απογοήτευση (λόγω υποτροπών της μικρο-αιμορραγίας) μοιάζει με σχεδόν άνθρωπο. Κι εσύ, καημένε υπερήρωα, θυμάσαι την τελευταία φορά που είδες το χαμόγελό της, και συγκινείσαι.

Ε λοιπόν, δεν υπάρχει επιστημονικά τεκμηριωμένος λόγος να υποβληθείτε σε αυτήν την ταλαιπωρία. Η αλήθεια είναι ότι η παρουσία μικρο-ποσοτήτων αίματος στις βρεφικές κενώσεις μόνο στις μισές περιπτώσεις υποδηλώνει αλλεργία: στις υπόλοιπες αποτελεί μια παροδική κατάσταση (συνήθως μετα-ιογενή), που θα τραβήξει το δρόμο της για μερικές βδομάδες ή μήνες ασχέτως δίαιτας. Αλλά ακόμα και η αλλεργική πρωκτοκολίτιδα είναι μια απολύτως καλοήθης πάθηση, που ξεπερνιέται από μόνη της μέσα σε λίγους μήνες, και κατά το συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό οφείλεται αποκλειστικά στην πρωτεΐνη του αγελαδινού γάλακτος. Όλες οι υπόλοιπες δίαιτες είναι προκαταβολικά αβάσιμες, και μόνο σε βαριές περιπτώσεις και μετά από ειδικό αλλεργιολογικό έλεγχο έχουν λογική.

Αν το παιδί είναι κατά τα άλλα χαρούμενο, παίρνει φυσιολογικά βάρος και το μοναδικό εύρημα είναι το σποραδικό αίμα ή η βλέννη στις κενώσεις, δεν υπάρχει ιδιαίτερος λόγος ανησυχίας. Θα χρειαζόταν καθημερινή συχνότητα και ποσότητα αίματος πολύ μεγαλύτερη από κουκίδες και τριχούλες για να προκαλέσουν αναιμία σε ένα μωρό – αυτό είναι άλλωστε κάτι που μπορεί να ελέγξει ο παιδίατρος. Από την άλλη, η προστασία της μητρικής διατροφής θα διαφυλάξει το θηλασμό, τόσο σε σχέση με το περιεχόμενο όσο και σε σχέση με τη διάρκειά του, αλλά και θα κρατήσει ψηλά την ψυχολογία της ηρωίδας μάνας. Και όπως κάθε υπερήρωας ξέρει από την καλή και από την ανάποδη, δεν υπάρχει χαρά στο βασίλειο αν η ηρωϊδα μάνα έχει τα νεύρα της.

 

Ο Σάββας Σαββατιανός ειδικεύεται στην τροφική αλλεργία, το άσθμα και τη μοριακή διάγνωση στις αλλεργικές παθήσεις και είναι βασικός ερευνητής στο Θεραπευτικό Πρωτόκολλο Επαγωγής Ανοχής (SOTI) της πολύ δύσκολης αλλεργίας στο γάλα αγελάδος της Αλλεργιολογικής Μονάδας της Β΄Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών.