Για πάντα παιδί…

Για περισσότερα από είκοσι χρόνια, ο John Lasseter και η Pixar βοηθούν τα αγόρια να μεγαλώσουν και να γίνουν καλύτεροι άντρες.

John Lasseter. Αν και δεν είναι ένας ιδιαίτερα διάσημος άντρας, είναι δημιουργός διάσημων πραγμάτων. Είναι ο άνθρωπος που έχει δημιουργήσει μεταξύ άλλων τις ταινίες Toy Story και Cars, των οποίων η φήμη είναι άφθαρτη στο χρόνο, όπως και τα εκατομμύρια αναμνηστικά αντικείμενα που έχουν δημιουργηθεί με αφορμή τις ταινίες αυτές. Κι είναι επίσης και ένας από τους δημιουργούς της Pixar, του πασίγνωστου στούντιο παραγωγής κινουμένων σχεδίων.

Κείμενο: Tom Junod

Ο John Lasseter είναι σήμερα 57 ετών. Είναι ένας ευτυχισμένος, παντρεμένος άνθρωπος, πατέρας πέντε υιών, τους οποίους αποκαλεί «τα πέντε αγόρια μου» – αν κι ο μεγαλύτερος είναι 31 ετών. Έχει δύο σκυλιά, ένα μεγάλο σπίτι και δουλεύει σκληρά με ό,τι καταπιάνεται. Είναι ευγενικός και πιστός με πολύ περισσότερους φίλους, παρά εχθρούς. Είναι το ίδιο παθιασμένος με τα χόμπι του όσο και με τη δουλειά του και του αρέσει να οδηγάει. Ακούει τους άλλους αλλά και τον ακούν – ένας πολύ σπάνιος συνδυασμός – και του αρέσει να κάνει φίλους άγνωστους ανθρώπους ρωτώντας τις ιστορίες τους. Είναι αστείος και συναισθηματικός. Λατρεύει τα παιδιά και ιδιαίτερα τα αγόρια και γνωρίζει πώς να τα διασκεδάζει, καθώς επίσης και πώς να τα ηρεμεί. Οι μητέρες, του εμπιστεύονται τα παιδιά τους σε προσωπικό επίπεδο, αλλά και σε μαζικό επίπεδο, το οποίο ήταν άγνωστο στον κόσμο μέχρι τον Walt Disney.

Κι αυτό είναι το παράδοξο: Ο Lasseter – ενώ εκ πρώτης όψεως έχει τα χαρακτηριστικά ενός φυσιολογικού ανθρώπου – δεν είναι στην πραγματικότητα καθόλου φυσιολογικός. Είναι ένας από τους πιο επιτυχημένους ανθρώπους στον κόσμο. Είναι και ιστορικά επιτυχημένος, αλλά και επιτυχημένος σε ατομικό επίπεδο. Δεν έχει αποτύχει ποτέ, εκτός από μία φορά, το 1983, όταν είχε τη δουλειά που ονειρευόταν από την παιδική του ηλικία ως σχεδιαστής κινουμένων σχεδίων στα στούντιο Disney, όπου δούλευε τα πόδια των ανθρώπων που είχε ως είδωλα, τους αποκαλούμενους Nine Old Men, όπου μάθαινε την τέχνη σχεδιασμού εικόνων στην την προσεκτική εικόνα των φτιαγμένων χαρακτήρων, μέχρι αυτοί οι χαρακτήρες να αποκτούσαν κάτι σαν ζωή. Ωστόσο, ο Lasseter είδε τη δυναμική μιας νέας μορφής κινουμένων σχεδίων που ονομάζονται CGI (computer generated imaging) και έχασε τη δουλειά του ακριβώς γιατί προσπαθούσε πολύ να φτιάξει μια τέτοια ταινία στον ηλεκτρονικό υπολογιστή, χωρίς να πάρει κάποια συγκατάθεση. Δεν απέτυχε άλλη φορά, αλλά συνέχισε να έχει πίστη στα κινούμενα σχέδια που παράγονται από ηλεκτρονικό υπολογιστή – θεωρώντας, όπως λέει, ότι «αυτό είναι αυτό που θα περίμενε και ο Walt Disney» – κι άρχισε να δημιουργεί ταινίες μικρού μήκους για το George Lucas, μέχρι που ο Steve Jobs, ο οποίος μόλις είχε απολυθεί από τη δουλειά των ονείρων του, αγόρασε ολόκληρη την ενότητα των κινουμένων σχεδίων από τον Lucas για 10 εκατομμύρια δολλάρια και την ονόμασε Pixar. Ο Jobs αγόραζε, φυσικά, την τεχνολογία, αλλά αποκτούσε επίσης και κάτι άλλο. Αποκτούσε κατά κάποιο τρόπο και τον John Lasseter. Εν τω μεταξύ, ο Lasseter ήταν στην ηλικία των 20 και δεν είχε κάνει ποτέ του ταινία μεγάλου μήκους. Αλλά ο Jobs υπολόγιζε σε αυτόν, όχι μόνο για να δημιουργήσει ένα νέο είδος ταινίας, αλλά επίσης ένα είδος εταιρείας. «Το μόνο πράγμα που ο Steve Jobs μου ζήτησε ποτέ,» λέει ο Lasseter, «σε όλα αυτά τα χρόνια που ήμασταν μαζί και ήμασταν συνέταιροι, το μόνο πράγμα που μου ζήτησε ποτέ ήταν: Κάντο να είναι σπουδαίο». Και ο Lasseter το έκανε. Του πήρε περίπου δέκα χρόνια, αλλά το έκανε. Το 1995, σκηνοθέτησε την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία κινουμένων σχεδίων που παράχθηκε από ηλεκτρονικό υπολογιστή και ήταν το Toy Story.

Η ιστορία συνεχίζεται

Έπειτα συνέχισε, είτε ως σκηνοθέτης είτε ως παραγωγός για σειρές ταινιών της Pixar αντικαθιστώντας τα παραμύθια που διαδραματίζονται σε μακρινά μέρη που κανείς δεν τα ξέρει με καθημερινές ιστορίες που λαμβάνουν χώρα σε αμερικάνικα σπίτια και τις αυλές. Άρχισε να βγάζει λεφτά και όπως καταλαβαίνετε όχι μόνο γι’ αυτόν, αλλά και για τον Jobs, ο οποίος θα πουλούσε την εταιρεία που αγόρασε για 10 εκατομμύρια δολλάρια το 1986 για 7,4 δισεκατομμύρια δολλάρια είκοσι χρόνια αργότερα. Και από όλες τις εταιρείες, την πούλησε στην Disney. Τώρα ο Lasseter δουλεύει ξανά για την Disney, ως διευθυντής δημιουργικού για τρία στούντιο – όχι μόνο για την Pixar, αλλά επίσης και για τις Ταινίες Κινουμένων Σχεδίων Disney και Imagineering, η οποία αναπτύσσει διαδρομές και «εμπειρίες» για τα θεματικά πάρκα Disney – που σημαίνει ότι η Disney δεν βγάζει τίποτα στο κοινό χωρίς την έγκρισή του. Ούτε ταινία, ούτε σκηνή, ούτε διαδρομή, ούτε παιχνίδι – τίποτα. Και έτσι είναι πολυάσχολος. Ζει στην Καλιφόρνια, όχι απλώς στη μέση μιας πολιτείας κρασιού, αλλά έχει τα δικά του αμπέλια, το δικό του οινοποιείο, το Οινοποιείο της Οικογένειας Lasseter.

Κι ωστόσο ο Lasseter φαίνεται ότι δεν έχει φθαρεί από το μέγεθος της επιρροής του. Είναι υπερβολικά αδιάφθορος. Είναι ένας άνθρωπος, ο οποίος βρήκε εξουσία και πλούτο πέρα από τα όνειρά του, κάνοντας αυτό που είχε ονειρευτεί να κάνει από παιδί. Φοβάται ότι αυτή η εξουσία και τα πλούτη θα φθείρουν αυτά τα όνειρα και έτσι έχει χτίσει ολόκληρη τη ζωή του γύρω από το να μείνει αγνός, γύρω από το να μείνει αθώος, γύρω από το να μείνει στην καρδιά παιδί. Στο μέγεθος που έχει γίνει γνωστός, είναι γνωστός για την παιδικότητά του, τη σταθερή συντήρηση των παιδικών αξιών του και την αγάπη του για τα παιχνίδια και τα τρένα. Αλλά είναι ένας πενηνταεπτάχρονος άντρας που είναι αναγκασμένος να ζει, όλο και περισσότερο, σ’ έναν αντρικό κόσμο. Πώς να παραμείνει παιδί; Και πώς ένας άντρας που έχει δεσμευτεί να παραμείνει παιδί μπορεί επίσης να διδάξει στα αγόρια πώς να γίνουν άντρες;

Όλα θα πάνε καλά…

Από το πρωτότυπο κείμενο που κυκλοφόρησε το 2011 στο περιοδικό Esquire