Tι είναι η Διαταραχή της Άρθρωσης;
γράφει η Λίνα Κατσίγκρη PhD, Νευρογλωσσολόγος – Λογοπεδικός
Η Διαταραχή της Άρθρωσης αποτελεί πρόβλημα του φωνούμενου λόγου και γίνεται αμέσως αντιληπτή στη φωνή ενός παιδιού. Πρόκειται για τη λανθασμένη εκφορά και την αλλοίωση της φωνοτακτικής δομής των λέξεων κατά την παραγωγή της ομιλίας. Οι λέξεις, δηλαδή δεν αρθρώνονται σωστά, κι αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο λόγος να είναι δυσκατάληπτος από άτομα του κοινωνικού περίγυρου του παιδιού.
Σε μία διαταραχή άρθρωσης τα φωνήματα και οι συλλαβές υφίστανται αλλοιώσεις, όπως αντικαταστάσεις φωνημάτων, παραλείψεις και παραφθορές. Τα πιο συνήθη σφάλματα εντοπίζονται σε φωνήματα, όπως το ρ, το σ, το ζ, το ξ και το ψ, και αυτό οφείλονται στο γεγονός ότι τα φωνήματα αυτά απαιτούν το συγχρονισμό όλων των οργάνων της στοματικής κοιλότητας. Ωστόσο, πριν την είσοδο του παιδιού στην πρώτη τάξη του δημοτικού σχολείου, καλό θα είναι ο λόγος να είναι καθαρός, ώστε να μυηθεί με επιτυχία στην ανάγνωση και την γραφή.
Ένα λοιπόν από τα συνήθη λάθη αποτελεί η εσφαλμένη άρθρωση του ρ ή αλλιώς ρωτακισμός, η οποία μπορεί να οφείλεται σε κοντό χαλινό, και αυτό έχει ως αποτέλεσμα η γλώσσα να μην μπορεί να σηκωθεί ως το φατνιακό τόξο και να σχηματίσει το ρ. Ακόμα τα παιδιά σε πολλή μικρή ηλικία, στην προσπάθειά τους να μιλήσουν, αντικαθιστούν το ρ με γ ή λ, γιατί είναι πιο εύκολος ο σχηματισμός τους, και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μονιμοποιούν την αντικατάσταση αυτή.
Ωστόσο, η ηλικία κατάκτησης του φωνήματος ρ, σύμφωνα με τον Πανελλήνιο Σύλλογο Λογοπεδικών – Λογοθεραπευτών, είναι τα 6 έτη. Εάν το παιδί όμως υπερβεί την ηλικία αυτή, καλό θα είναι η παρακολούθηση από έναν λογοθεραπευτή, ώστε να αναδυθεί η φυσική εξέλιξη της ομιλίας του παιδιού.
Η Λίνα Κατσίγκρη είναι Νευρογλωσσολόγος – Λογοπεδικός. Γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι πτυχιούχος νευρογλωσσολογίας και πολιτικών επιστημών (BSc) του Πανεπιστημίου Βρυξελλών (VUB), κάτοχος μεταπτυχιακών σπουδών (MA) σε ανώτερες σπουδές γλωσσολογίας – γνωστική γλωσσολογία, πολυγλωσσία (VUB) και διδακτορικού διπλώματος (PhD) με θέμα The Dyslexic Brain: A Neurolinguistic Approach to the Logopedic Treatment of Dyslexia (VUB). Από το 1996, εργάζεται ως σύμβουλος σε θέματα που αφορούν στις ανώτερες λειτουργίες του εγκεφάλου όπως είναι ο λόγος, η μάθηση και η ανάγνωση, την παθολογία και την αποκατάσταση τους. Παράλληλα συνεργάζεται με ξενόγλωσσα σχολεία στην Ελλάδα, το Βέλγιο και την Ελβετία. Έχει παρουσιάσει εργασίες σε παγκόσμια επιστημονικά συνέδρια και έχει εκδώσει επιστημονικά άρθρα και βιβλία.
