Δυσλεξία: αναγνώρισε την!


Το μυστικό στην αντιμετώπιση της δυσλεξίας βρίσκεται στην έγκαιρη διάγνωση. Πριν λοιπόν σπεύσετε να χαρακτηρίσετε το παιδί σας «τεμπέλη» ή «αδιάφορο» αποκλείστε την πιθανότητα να συμβαίνει κάτι άλλο…

Κείμενο: Λίνα Κατσίγκρη-Krarup, PhD

Τι είναι η Δυσλεξία;

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, Δυσλεξία είναι μια δυσχέρεια μέχρι και αδυναμία στη μάθηση. Η αιτιολογία της εντοπίζεται σε επίπεδο λειτουργικότητας του εγκεφάλου και όχι ως σχολική αδυναμία. Η δυσλεξία αφορά το 8%-10% των ανθρώπων στον πλανήτη μας και τη συναντάμε πιο συχνά στους άντρες από ότι στις γυναίκες. Σύμφωνα με αυτά δεδομένα, μπορεί να θεωρηθεί ως η δεύτερη πιο συχνή νευρολογική πάθηση μετά την ημικρανία, είναι δε η πιο διαδεδομένη από το σύνολο των μαθησιακών δυσχερειών.

Πoια είναι τα συμπτώματα της Δυσλεξίας;

Τα συμπτώματα της δυσλεξίας ποικίλουν και διαφέρουν ανάλογα με τη σοβαρότητα, τη μορφή, την ηλικία και το φύλο. Το δυσλεξικό άτομο δεν παρουσιάζει οπτικές ούτε ακουστικές δυσχέρειες, δεν πάσχει από κάποια νευρολογική ασθένεια και η νοημοσύνη του είναι σε κανονικό επίπεδο. Η αδυναμία συγκέντρωσης είναι από τα κύρια συμπτώματα της και παρατηρείται σε όλες τις ηλικίες. Πιο αναλυτικά, όμως, η βασική συμπτωματολογία σε σχέση με την ηλικία είναι η εξής:

Προσχολική ηλικία
– Καθυστέρηση στην έναρξη ομιλίας (όχι παθολογική)
– Καθυστέρηση στην κινητική εξέλιξη (λεπτές δραστηριότητες των χεριών, των δαχτύλων).
– Πιθανή καθυστέρηση στο βάδισμα.
– Δυσχέρεια αίσθησης χώρου και χρόνου/
– Ιδιαίτερη ομιλία (το παιδί μπεμπεκίζει ή χαιδεύεται).
– Σύγχυση στη χρήση των χρόνων και των ρημάτων.
– Αντικαταστάσεις παρόμοιων ηχητικά γραμμάτων.
– Δυσκολία συμμετοχής σε ομαδικές δραστηριότητες.
– Έλλειψη εμπιστοσύνης στον εαυτό του.
– Ανασφάλειες
– Φοβίες
– Αδεξιότητα, ώστε συχνά να χαρακτηρίζεται υπερκινητικό ή αφηρημένο.

Στις πρώτες τάξεις του δημοτικού
– Συγχύσεις σε όμοια ηχητικά ή σχηματικά γράμματα.
– Αντικαταστάσεις γραμμάτων στο γραπτό λόγο.
– Κακογραφία.
– Αργός ρυθμός στην ανάγνωση, χωρίς χρώμα και τόνο.
– Ιδιαίτερη ευαισθησία.
– Ανασφάλεια.
– Άγχος.

Στις τελευταίες τάξεις του δημοτικού
– Δυσχέρεια στην κατανόηση απλών κειμένων και στη μάθηση.
– «Φαινομενική» επιδείνωση της ανορθογραφίας λόγω αυξημένης μαθησιακής ύλης.
– Γρήγορη ταχύτητα ανάγνωσης με απουσία τονισμού και στίξης.
– Αντικαταστάσεις λέξεων κατά την ανάγνωση.
– Αυξημένη νευρικότητα.
– Αντικοινωνικότητα.
– Έντονα ψυχοσωματικά φαινόμενα.

Στο γυμνάσιο και το λύκειο
– Μεγάλη δυσχέρεια στη δυνατότητα μάθησης και συγκεκριμένα στην κατανόηση κειμένων, με αποτέλεσμα την κόπωση.
– Στην προφορική εξέταση, δίνει την εντύπωση του αδιάβαστου μαθητή.
– Στη γραπτή εξέταση είναι εμφανείς οι δυσχέρειες στο συντακτικό, τη στίξη και το λεξιλόγιο.
– Επιδείνωση των ψυχολογικών συμπτωμάτων.

Η Νευρογλωσσολογική θεραπευτική προσέγγιση

Γονείς και εκπαιδευτικοί θα πρέπει να ενεργήσουν άμεσα από τις πρώτες κιόλας ενδείξεις-υποψίες, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στα συμπτώματα. Θα πρέπει να αποφεύγονται χαρακτηρισμοί όπως «τεμπέλης-αδιάφορος», που επιδεινώνουν την ανασφάλεια και ενισχύουν την άσχημη ψυχολογική κατάσταση των παιδιών. Κατανόηση, υπομονή, ενθάρρυνση, επιείκεια και άμεση θεραπευτική αντιμετώπιση μπορεί να φέρουν θεαματικά αποτελέσματα. Η πιο αποτελεσματική θεραπευτική προσέγγιση για τις μαθησιακές δυσχέρειες, και πιο συγκεκριμένα για τη δυσλεξία, είναι αυτή που προτείνει η επιστήμη της Νευρογλωσσολογίας και έγκειται στην εξελικτική τροποποίηση της εγκεφαλικής λειτουργίας. Ο τρόπος και η μεθοδολογία που ακολουθούνται είναι ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες, τη σοβαρότητα και τη μορφή που συναντάμε στην κάθε περίπτωση. Η διάρκεια της θεραπείας κυμαίνεται από εννέα έως δώδεκα μήνες.