Χρόνια ακούμε ότι τα παιδιά χωρισμένων γονιών είναι προβληματικά. Επίσης τείνουμε να αποδίδουμε κάθε αρνητική συμπεριφορά ενός παιδιού στο χωρισμό των γονέων του.Ωστόσο, τίποτα από αυτά δεν ισχύει όταν οι γονείς είναι κοντά στο παιδί τους, ανεξάρτητα με το αν είναι ζευγάρι μεταξύ τους.
γράφει η Ψυχολόγος Χριστίνα Πολυδώρου
Αναμφίβολα κάθε παιδί επηρεάζεται άμεσα από το χωρισμό των γονέων του. Ανάλογα με την ηλικία και την ωριμότητά του, όμως, διαθέτει μηχανισμούς άμυνας, τη δυνατότητα να επεξεργαστεί το γεγονός αλλά και να προσαρμοστεί στη νέα κατάσταση.
Επομένως, αν θέλετε να προστατέψετε το παιδί σας, σκεφτείτε πώς ο χωρισμός μπορεί να γίνει με ειρηνικό τρόπο και όσο αυτό είναι δυνατό να κρατήσετε το παιδί μακριά από ενδεχόμενες συγκρούσεις. Άλλωστε, όπως είχε πει ο Herbert (1998) «εάν δεν μπορούμε να πετύχουμε στο γάμο μας, τουλάχιστον ας πετύχουμε στο διαζύγιο μας… για χάρη των παιδιών μας».
Οι περισσότεροι γονείς τρέμουν και στην ιδέα να ανακοινώσουν στα παιδιά τους ότι πρόκειται να χωρίσουν. Είναι γεγονός ότι η ανακοίνωση του διαζυγίου στα παιδιά είναι μια από τις χειρότερες αλλά και πιο κρίσιμες στιγμές του χωρισμού.
Η ηλικία του παιδιού σας, η ωριμότητά του και οι αντικειμενικές συνθήκες θα υπαγορεύσουν σε σημαντικό βαθμό τον τρόπο που θα χειριστείτε το λεπτό ζήτημα της ανακοίνωσης του διαζυγίου.
Μην κάνετε όμως το λάθος να αποφύγετε να το ενημερώσετε επειδή θεωρείτε ότι είναι πολύ μικρό για να καταλάβει. Όλα τα παιδιά έχουν το δικαίωμα να γνωρίζουν σε όποια ηλικία και αν είναι και όλα αναστατώνονται από το χωρισμό. Παρ’ όλα αυτά είναι λιγότερο ευάλωτα και έκπληκτα στην ανακοίνωση από ότι εσείς νομίζετε.
Πώς να ανακοινώσετε το διαζύγιο:
– Να είστε προετοιμασμένοι ότι τα παιδιά θα συγκλονιστούν ανεξάρτητα από το πώς θα αντιδράσουν εκείνη τη στιγμή. Πολλά παιδιά ξεσπούν σε κλάματα και παρακαλάνε τους γονείς τους να κάνουν άλλη μια προσπάθεια.
– Η ανακοίνωση καλό είναι να γίνει στο σπίτι ή σε πολύ οικείο για το παιδί περιβάλλον. Επίσης πολύ σημαντικό είναι να είναι και οι δυο γονείς εκεί, ώστε τα παιδιά να πάρουν στον ασφαλή χώρο τους ένα ξεκάθαρο μήνυμα χωρίς να χρειαστεί να αναζητήσουν τον άλλο γονέα για να το επιβεβαιώσει. Επιπλέον, πολλά παιδιά που ξεσπούν σε κλάματα καλό είναι να έχουν κοντά τους και τους γονείς για να βρεθούν κοντά τους και να τα αγκαλιάσουν αν το θελήσουν. Έτσι θα δουν ότι παρά το χωρισμό η οικογένειά τους παραμένει ενωμένη σε ότι αφορά τα ίδια.
– Οι δυο γονείς θα πρέπει να έχουν συνεννοηθεί να έχουν κοινή προσέγγιση. Δεν θα ήταν σωστό να πάρουν διαφορετικά μηνύματα από τον καθένα σχετικά με το χωρισμό, καθώς αυτό ενδέχεται να τους δημιουργήσει σύγχυση και ανασφάλεια.
– Αν τα παιδιά σας ανήκουν σε διαφορετικές ηλικιακές ομάδες, η ανακοίνωση καλό θα ήταν να γίνει συγχρόνως. Στη συνέχεια μπορείτε να δώσετε περισσότερες πληροφορίες στο μεγαλύτερο παιδί, αν το ζητήσει. Όχι όμως προτού μάθουν τα βασικά όλα τα παιδιά. Η ταυτόχρονη ανακοίνωση βοηθά τα παιδιά να μη νιώθουν μόνα και ανήμπορα. Στη συνέχεια όμως σημασία έχει η κατ’ ιδίαν ενημέρωση, ώστε να δείξετε στο καθένα ότι το υπολογίζετε σαν προσωπικότητα.
– Η ανακοίνωση καλό είναι να γίνει 1-2 εβδομάδες πριν από την αποχώρηση του ενός γονέα από το σπίτι (οι έφηβοι χρειάζονται περισσότερο χρόνο, περίπου 1-2 μήνες).
– Όποιος αναλάβει να ανακοινώσει το διαζύγιο, θα πρέπει να εμφυσήσει στα παιδιά σιγουριά για το μέλλον.
– Όσο μικρό κι αν είναι το παιδί σας πρέπει να δώσετε εξηγήσεις για τη μεγάλη απόφαση που πήρατε. Να λάβετε υπόψη σας πως το παιδί διαισθάνεται ότι η ζωή του θα αλλάξει ριζικά και αυτό το πανικοβάλει.
– Ξεκαθαρίστε στο παιδί ότι δε φέρει καμία ευθύνη για το χωρισμό.
– Μην αφήνετε αναπάντητα βασικά ερωτήματα. Κάθε απάντηση που δίνετε του παρέχει σιγουριά για το μέλλον και το βοηθά να προσαρμοστεί ευκολότερα στο διαζύγιο.
– Ο γονέας που θα φύγει από το σπίτι θα πρέπει να τονίσει στο παιδί του ότι δε θα λείπει από τη ζωή του, ότι θα το βλέπει συχνά και ότι θα μπορεί να απευθύνεται σε εκείνο ανά πάσα στιγμή.
– Πρέπει να εκδηλώσετε τρυφερότητα προς το παιδί και θετικά συναισθήματα και να μην προβάλλετε τα αρνητικά σας συναισθήματα.
– Τα παιδιά έχουν ανάγκη από ξεκάθαρα μηνύματα, όσο κι αν πληγώνονται από αυτά. Ο κάθε γονιός ξεχωριστά πρέπει να τονίζει στο παιδί ότι με την μαμά/τον μπαμπά δε θα είστε ποτέ ξανά ζευγάρι, αλλά πάντα θα σας ενώνει εκείνο. Είναι απαραίτητο το παιδί να διαπιστώσει ότι το εννοείτε πραγματικά, γιατί αλλιώς δημιουργείται σύγχυση.
– Μην πιέσετε το παιδί να το μοιραστεί με τον κοινωνικό του περίγυρο εφόσον δεν το επιθυμεί. Δώστε του χρόνο. Προσπαθήστε να είστε κοντά του και να συζητάτε μαζί του ό,τι το απασχολεί προτρέποντάς το να εκφράζει τα συναισθήματα του.
Πρωταρχικά όμως συνεργαστείτε με τον πρώην σύντροφό σας. Η καλή συνεννόηση των γονιών είναι απαραίτητη για τη δημιουργία ευνοϊκού κλίματος που θα επιτρέψει στο παιδί να εκφράσει τα συναισθήματά του και να αποδεχτεί όσο πιο ομαλά γίνεται το διαζύγιο των γονιών του.
Μετά από ένα χρόνο λειτουργίας του superdad, άλλαξαν πολλά… Πλέον δηλώνω νέα μαμά, σύζυγος, επαγγελματίας, νοικοκυρά, νοσοκόμα, ψυχολόγος, παιδαγωγός, ενώ αυτή η λίστα με τους νέους και παλιούς ρόλους δεν έχει τελειωμό… Αυτό που μου αρέσει είναι να αναζητώ και ν’ ανακαλύπτω καθημερινά φρέσκιες ιδέες για γονείς και ό,τι νέο “παίζει” από τον κόσμο των παιδιών!
