Θα μπορούσε η ηλικία των γονέων να έχει αντίκτυπο στην ανάπτυξη των παιδιών και υπάρχει άραγε μία ιδανική ηλικία για να γίνουμε γονείς;
Έρευνα δείχνει ότι υπάρχουν πιθανά οφέλη καθώς και μειονεκτήματα στο να αποκτήσει κανείς παιδιά σε διαφορετικές ηλικίες στη ζωή του.
Η ηλικία των νέων γονέων μεγαλώνει.
Σε όλο το βιομηχανοποιημένο κόσμο, σημειώθηκε μείωση του μεγέθους της οικογένειας και καθυστέρηση στην ηλικία τεκνοποίησης. Το 1970 ήταν τα 21 έτη τώρα έχει φτάσει τα 27.
Μολονότι μπορεί να φαίνεται μόνο μια μικρή καθυστέρηση, μπορεί να έχει συνέπειες για την υγεία και την ευημερία τόσο των γονέων όσο και των παιδιών τους. Έτσι γιατροί και κοινωνικοί ερευνητές ερευνούν το γεγονός αυτό και δηλώνουν ότι η καθυστέρηση στην απόκτηση παιδιών μπορεί να έχει αντίκτυπο στην ανάπτυξη και στην υγεία.
Ενώ το επίκεντρο εστιάζεται συχνά στη σχέση μεταξύ της προχωρημένης μητρικής ηλικίας και των γενετικών ανωμαλιών, μελέτη το 2009 έδειξε ότι η ηλικία του πατέρα συσχετίστηκε με κάποια νοητική δυσλειτουργία τόσο κατά τη βρεφική ηλικία όσο και την παιδική ηλικία.
Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα για σχεδόν 56.000 παιδιά στα οποία δόθηκε μία ποικιλία δοκιμών γνωστικών ικανοτήτων σε ηλικία 8 μηνών, 4 ετών και 7 ετών. Εξέτασαν τις ικανότητες σκέψης, λογικής, μνήμης, μάθησης, συγκέντρωσης, κατανόησης, ομιλία και της ανάγνωσης. Όπως επίσης εξετάστηκαν ορισμένες κινητικές δεξιότητες.
Τα παιδιά με μεγαλύτερους σε ηλικία πατέρες είχαν χαμηλότερες βαθμολογίες σε όλες τις εξετάσεις εκτός από εκείνες των κινητικών ικανοτήτων. Όμως τα παιδιά με μεγαλύτερες μητέρες είχαν περισσότερες πιθανότητες να έχουν υψηλότερες βαθμολογίες σε τεστ γνωστικής ικανότητας.
Και ενώ πιστεύαμε εδώ και πολλά χρόνια ότι οι άνδρες θα μπορούσαν να αποκτήσουν παιδιά έως τα γηρατειά χωρίς συνέπειες στην υγεία των παιδιών τους, τώρα πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι αυτό απλά δεν είναι αλήθεια. Επίσης, άλλη έρευνα έδειξε ότι ποσοστό της αύξησης του αυτισμού συνδέεται με την αύξηση της ηλικίας του πατέρα.
Όμως οι ειδικοί δεν πιστεύουν ότι αντιπροσωπεύει μία σημαντική ανησυχία για τη δημόσια υγεία.
Όσον αφορά την ηλικία της μητέρας, η πιο προφανής βιολογική ανησυχία είναι ότι σχετίζεται με γενετικές ανωμαλίες, αυξημένο κίνδυνο πρόωρου τοκετού και χαμηλό βάρος του βρέφους.
Η ψυχολογική επίδραση της γονικής ηλικίας.
Τι συμβαίνει όμως με τον ψυχικό αντίκτυπο του γονέα σε διαφορετικές ηλικίες; Υπήρξαν μελέτες που εξέτασαν τον ψυχολογικό αντίκτυπο της καθυστερημένης τεκνοποίησης στους γονείς και τα παιδιά τους.
Μία μελέτη για παράδειγμα έδειξε ότι η απόκτηση παιδιού που επιτεύχθηκε μέσω της τεχνολογίας, με υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, δεν συσχετίστηκε με αρνητικές επιπτώσεις στην ευημερία των παιδιών.
Ενώ υπήρχαν διαφορές μεταξύ νεότερων και μεγαλύτερων μητέρων σε διάφορους παράγοντες, η μελέτη διαπίστωσε ότι οι μεγαλύτερες μητέρες τείνουν να έχουν υψηλότερη εκπαιδευτική κατάσταση, υψηλότερο εισόδημα και πιθανότατα δεν εμπλέκονται σε επικίνδυνες συμπεριφορές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Τι γίνεται όμως με τον πιθανό αντίκτυπο της ηλικίας στη γονική υγεία;
Πιθανές μακροπρόθεσμες συνέπειες.
Έρευνες δείχνουν όλο και περισσότερο ότι η ηλικία στην οποία οι άνθρωποι γίνονται γονείς για πρώτη φορά μπορεί στην πραγματικότητα να έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες στην υγεία. Για παράδειγμα, οι γυναίκες που γίνονται μητέρες στα τέλη της εφηβείας τους και γύρω στα 20 χρόνια τους, έχουν υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας από αυτές που γίνονται μητέρες αργότερα.
Επίσης, οι ερευνητές δηλώνουν ότι αποκτώντας παιδάκι γύρω στα 22 ή 23 χρόνια, υπάρχει ένας αρκετά μεγάλος κίνδυνος κατάθλιψης.
Ωστόσο, το να γίνεις γονέας αργότερα στη ζωή, τείνει να επιτρέπει στις γυναίκες να αποκτήσουν υψηλότερα επίπεδα εκπαίδευσης, να δημιουργήσουν μακροχρόνια σχέση και να επιτύχουν μεγαλύτερη οικονομική ασφάλεια.
Εδώ τώρα πρέπει να προσθέσουμε ότι η μητρότητα σε μεγαλύτερη ηλικία σχετίζεται με αυξημένες ιατρικές επιπλοκές, όπως η προεκλαμψία, η υπέρταση και ο διαβήτης κύησης.
Τι λένε οι γονείς;
Έρευνα έδειξε ότι μεταξύ των γονέων που είχαν το πρώτο τους παιδί μετά την ηλικία των 40 πίστευαν ότι η καλύτερη στιγμή για να γίνουν γονείς ήταν πέντε έως δέκα χρόνια νωρίτερα.
Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι οι περισσότεροι από τους άνω των 40 γονείς εξακολουθούν να ισχυρίζονται ότι το να είσαι μεγαλύτερος έχει περισσότερα πλεονεκτήματα από τα μειονεκτήματα. Ωστόσο το μεγαλύτερο ποσοστό των γονέων δήλωσε ότι η καλύτερη ηλικία για να αποκτήσουν παιδιά είναι τα 30 χρόνια.
Οι περισσότεροι «μεγάλοι» γονείς δηλώνουν ότι το μεγαλύτερο πλεονέκτημά τους είναι, ότι ήταν συναισθηματικά προετοιμασμένοι να γίνουν γονείς. Επίσης ένιωθαν αυτοπεποίθηση, υπομονή, ανθεκτικότητα, σε καλύτερη θέση να στηρίξουν και να επικοινωνήσουν με το παιδί τους.
Όμως πολλοί γονείς δηλώνουν ότι εάν μπορούσαν θα ήθελαν να αποκτήσουν παιδιά στα 30 χρόνια τους. Γιατί;
Περισσότερη ενέργεια.
Φυσικά θα είχαν περισσότερη σωματική ενέργεια για να συμβαδίζουν με τα πάντα εν κινήσει παιδάκια τους!
Γονιμότητα και ανησυχίες για τη διάρκεια της ζωής τους.
Μερικοί γονείς ανέφεραν επίσης δυσκολίες στη σύλληψη, και ανησυχία για το αν θα ζούσαν αρκετά για να μεγαλώσουν τα παιδιά τους.
Η δεκαετία των 30 χρόνων φαίνεται σαν τον καλύτερο συμβιβασμό.
Η ηλικία αυτή αντικατοπτρίζει έναν συμβιβασμό που μεγιστοποιεί τα οικονομικά και συναισθηματικά πλεονεκτήματα της γονικής μέριμνας ενώ ελαχιστοποιεί τους κινδύνους της στειρότητας που σχετίζεται με την ηλικία, τη μικρότερη σε μέγεθος οικογένεια, την έλλειψη ενέργειας και τη λιγότερη διάρκεια ζωής με τα παιδιά.
Γονική ηλικία και συμπεριφορά των παιδιών.
Τα παιδιά που γεννήθηκαν από πατέρες κάτω των 25 ετών και άνω των 51 τείνουν να δείχνουν καλύτερη κοινωνική συμπεριφορά από νεαρή ηλικία, αλλά υστερούσαν σε σχέση με τους συνομηλίκους τους που είχαν γεννηθεί από πατέρες σε ηλικία 30 με 45 χρόνια, όταν έφταναν στην εφηβεία.
Τα αποτελέσματα των ερευνών αποκαλύπτουν πολλές σημαντικές πτυχές του τρόπου με τον οποίο η πατρική ηλικία κατά τη σύλληψη μπορεί να επηρεάσει τα παιδιά. Οι παρατηρήσεις έγιναν στον γενικό πληθυσμό, γεγονός που υποδηλώνει ότι παιδιά που γεννιούνται από πολύ νέους ή μεγαλύτερους πατέρες μπορεί να βρουν πιο δύσκολες κοινωνικές καταστάσεις.
Ανεξάρτητα λοιπόν από την ηλικία που επιλέγει ο καθένας να γίνει γονιός, το να γνωρίζει τις πιθανές προκλήσεις που μπορεί να αντιμετωπίσει μπορεί να τον βοηθήσει να είναι καλύτερα προετοιμασμένος να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες αλλά και τις ανταμοιβές που έρχονται με την απόκτηση των παιδιών.
Αυτές οι γνώσεις θα βοηθήσουν τους γονείς να μεγιστοποιήσουν τα οφέλη της ηλικίας τους, όπως το να έχουν περισσότερη εμπειρία σαν μεγαλύτερος γονέας ή περισσότερη ενέργεια σαν νέος γονέας.