Σε τι ωφελεί τα παιδιά το οικογενειακό τραπέζι; Οι έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά έχουν καλύτερες επιδόσεις, υψηλότερη αυτοπεποίθηση, καλύτερη ψυχοσωματική υγεία, πλουσιότερο λεξιλόγιο.
Νιώθουν μεγαλύτερη ασφάλεια, εμπιστεύονται τους γονείς, βιώνουν την σταθερότητα που τους είναι αναγκαία. Δημιουργούνται διασκεδαστικές αναμνήσεις από τις τελετουργίες της ώρας του φαγητού και τις συνήθειες των μελών της οικογένειας και ενισχύεται η ψυχική σύνδεση.
Όλα αυτά ισχύουν γενικά για τα παιδιά που έχουν ένα σταθερό πρόγραμμα, συχνή επικοινωνία με τους γονείς και ευχάριστες κοινές οικογενειακές δραστηριότητες. Το οικογενειακό τραπέζι είναι απλώς ένα μέρος του καλού συνόλου για τα παιδιά και την οικογένεια.
2. Μπορεί στο οικογενειακό τραπέζι να ενισχυθεί η συναισθηματική σχέση και η ανοιχτή επικοινωνία;
Μπορεί, αν φυσικά δώσουν οι γονείς το καλό παράδειγμα και ανοίγονται, μοιράζονται. Καταρχάς μόνο και μόνο από το γεγονός ότι συμμετέχω στο τραπέζι και συνήθως συγκεκριμένη ώρα, έχω πρόγραμμα και στόχο, άρα μαθαίνω να αντιστέκομαι στις πιέσεις τρίτων. Μαθαίνω επίσης να στρέφομαι στους οικείους μου όταν αντιμετωπίζω κάποιο πρόβλημα.
3. Καλό είναι να συζητάμε ευχάριστα πράγματα στο οικογενειακό τραπέζι – εξάλλου όπως ξέρουμε, το στρες δυσχεραίνει την πέψη! Όχι λοιπόν φαγητό με σιωπή και μοναξιά, ούτε όμως μετά από ή με τσακωμό και σε δυσάρεστο κλίμα, γιατί…
Κάτι τέτοιο μας κάνει ή να ‘καταπίνουμε’ δυσάρεστα συναισθήματα και να αποκτάμε ψυχοσωματικές διαταραχές αργότερα, ή να συνδυάζουμε το φαγητό με ανάκριση, επίκριση ή/και να καταφεύγουμε εκεί ως συναισθηματική παρηγοριά – παχυσαρκία και άλλες διατροφικές διαταραχές αργότερα. Επίσης, δεν είναι καλή ώρα να ρωτάμε το παιδί για τις υποχρεώσεις του και τα μαθήματα του.
Εν κατακλείδι, υγιεινές συνήθειες και συναισθηματική στήριξη δημιουργούν άτομα πιο ικανά σε κάθε τομέα και λιγότερο επιρρεπή σε εθισμούς, διατροφικές διαταραχές, αντικοινωνικές συμπεριφορές, οποιαδήποτε ψυχοσωματική διαταραχή.
4. Βοηθά συνολικά τις οικογενειακές σχέσεις & δεσμούς;
Βοηθά πάρα πολύ. Έχουμε την ευκαιρία να ανταλλάξουμε τα νέα μας, σκέψεις, συναισθήματα και να γνωριστούμε καλύτερα.
Μπορεί να μην είμαστε άγνωστοι, αλλά οποιαδήποτε βαθιά γνώση κάποιων άλλων ανθρώπων, ανάπτυξη οικειότητας και δημιουργία ισχυρών δεσμών, συμπεριλαμβάνει τακτική συνεύρεση κι επικοινωνία.
Μπορούμε να μιλήσουμε για τα νέα της ημέρας, τα νέα της οικογένειας και της ευρύτερης οικογένειας, τα σχέδια και τις αποφάσεις μας.
Μας υπενθυμίζει από πού προερχόμαστε, τις ρίζες μας και την οικογενειακή ιστορία. Μας κάνει να νιώθουμε πως για κάποιους είμαστε σημαντικοί, πως ο χρόνος που αφιερώνουμε στο τραπέζι είναι αφιερωμένος σε εμάς (στην οικογένεια και σε κάθε μέλος της), πως η οικογενειακή ζωή είναι μια σημαντική προτεραιότητα.
Δείχνει φροντίδα κι ενδιαφέρον προς τα μέλη της οικογένειας.
5. Βελτιώνει τις επικοινωνιακές δεξιότητες των παιδιών; Τι άλλα μηνύματα περνά;
Η εξέλιξη ενός παιδιού σε ικανό συνομιλητή επηρεάζεται πολύ περισσότερο από άλλους παράγοντες (πχ διάβασμα, συχνές συζητήσεις με ενήλικες, μορφωτικό επίπεδο, λεκτική επικοινωνία στην οικογένεια) παρά από τις συζητήσεις την ώρα του γεύματος.
Στο γεύμα είναι περισσότερο σημαντικά άλλα μηνύματα, όπως να σέβομαι τους άλλους, να μοιράζομαι, να συνεργάζομαι, να συνυπάρχω, να τηρώ κάποιους κανόνες, να μάθω την κατάλληλη κοινωνική συμπεριφορά, να αποκτήσω κοινωνικές δεξιότητες και καλές συνήθειες, να μάθω για τη λειτουργία του οργανισμού μου, την αξία της καλής διατροφής για την υγεία μου.
6. Πόσο συχνά χρειάζεται να βρισκόμαστε όλοι μαζί γύρω από το τραπέζι;
Δεν είναι σημαντικό να γίνεται κάθε μέρα. Πολλοί γονείς, ιδίως εργαζόμενοι και μονογονείς έχουν ιδιαίτερα φορτωμένο πρόγραμμα και περιορισμένες δυνατότητες.
Αλλά σίγουρα αξίζει να έχουμε κάποιες στάνταρ ημέρες ή ημερομηνίες (πχ Κυριακές, γιορτές, συναντήσεις με ευρύτερη οικογένεια) που τρώμε όλοι μαζί και να προσπαθούμε και μέσα στην εβδομάδα όσο πιο συχνά μπορούμε, ή να τρώμε μαζί στην περίοδο των διακοπών, καθώς και να οργανώνουμε πότε-πότε κάτι ξεχωριστό, όπως ένα πικνίκ.
© ΤΖΙΝΑ ΧΟΝΔΡΟΥ, Μ.Sc.
ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ
Οι απαντήσεις στις 4 πρώτες ενότητες είναι από συνέντευξη της κυρίας Τζίνας Χονδρού στην Μαρία Αθανασίου. Δημοσιεύτηκαν στο άρθρο “Πότε φάγαμε τελευταία φορά όλοι μαζί; Η παραγνωρισμένη αξία του οικογενειακού τραπεζιού” στο περιοδικό “Κ” της εφημερίδας “Καθημερινή”, στις 3-4-2016.
