Υπάρχουν μερικά πράγματα τόσο τρομακτικά για ένα γονέα, όπως η σκέψη ότι το παιδί του σε κάποια στιγμή της ζωής του θα μπορούσε να σκεφθεί την αυτοκτονία. Και όταν είναι κάτι τόσο τρομακτικό, προτιμάμε να το αποφεύγουμε, να μην μιλήσουμε γι’ αυτό.
Όμως όταν πρόκειται για την αυτοκτονία πρέπει πάση θυσία να το συζητήσουμε με τα παιδιά μας. Η ψυχική υγεία των νέων είναι σημαντική και η αυτοκτονία είναι η δεύτερη αιτία θανάτου των νέων ηλικίας 10 – 24 ετών.
Αποφεύγοντας τη συζήτηση αυτή, είναι σαν να πηγαίνετε με το παιδί σας στην πισίνα χωρίς να εξετάσετε τους κανόνες ασφαλείας, γιατί η συζήτηση για το πνιγμό σας κάνει να αισθάνεστε άβολα.
Όμως, πολλά από τα σχόλια για την αυτοκτονία, που συγκρατούν τους γονείς να μην μιλήσουν δεν είναι αλήθεια. Πράγματι είναι τρομακτικό. Δεν έχετε ίσως τις κατάλληλες γνώσεις, αλλά καλώς ήρθατε στο δύσκολο έργο της ανατροφής των παιδιών!
Ας δούμε λοιπόν 4 σημεία που δεν πρέπει να σας σταματήσουν να μιλήσετε στα παιδιά σας γι’ αυτό το τόσο σημαντικό θέμα:
1. Το παιδί μου είναι πολύ μικρό για μία τέτοια συζήτηση.
Θα ήταν υπέροχο να πείτε ότι δεν πρέπει να μιλάτε με το μικρό παιδί σας για αυτοκτονία. Σε όλους θα άρεσε. Αλλά μερικές φορές δεν μπορούμε να το αποφύγουμε. Ανεξάρτητα από την ηλικία, αν κάποιος γνωστός στο παιδί αυτοκτονήσει, δεν πρέπει να αποφύγετε τη συζήτηση. Φυσικά θα πρέπει να έχετε υπόψη την ηλικία του παιδιού. Τα παιδιά των 8 ετών και λιγότερο, δεν χρειάζονται λεπτομέρειες. Όμως όταν το παιδί είναι πλέον στο γυμνάσιο, θα πρέπει να μιλήσετε για την αυτοκτονία. Τα μεγαλύτερα παιδιά μιλάνε γι’ αυτό. Το ερώτημα είναι, είστε και εσείς μέρος αυτής της συνομιλίας;
2. Μιλώντας για αυτοκτονία ίσως είναι πιθανό να το επιχειρήσει;
Φυσικά και φοβάστε. Το παιδί μπορεί να μην το έχει σκεφτεί καθόλου, αλλά κάνοντας αυτή τη συζήτηση, βάλατε τη σκέψη στο μυαλό του; Μήπως τώρα αρχίσει να το σκέφτεται; Όχι βέβαια. Στην πραγματικότητα όλες οι μελέτες δείχνουν ακριβώς το αντίθετο. Η συζήτηση μειώνει την πιθανότητα να το επιχειρήσουν. Δείτε κάποιες προτάσεις για ερωτήσεις που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να ξεκινήσετε τη συζήτηση αυτή;
Αισθάνθηκες ποτέ «πεσμένος/η»; Αν ναι πότε; Τι σε βοηθά; Τι το κάνει χειρότερο;
Ξέρω ότι είναι δύσκολο να μιλήσουμε αλλά είναι πολύ σημαντικό. Μιλάτε ποτέ με τους φίλους σου για την αυτοκτονία; Μήπως κάποιος φίλος έχει μοιραστεί μαζί σου τη σκέψη αυτή; Εσύ το έχεις ποτέ σκεφτεί;
Έχεις ποτέ υποστεί εκφοβισμό; Τι ακριβώς ήταν και πως αισθάνθηκες; Τι θα μπορούσες να κάνεις σε μία τέτοια περίπτωση; Είτε πρόκειται για σένα ή κάποιο φίλο σου.
3. Δεν έχω αρκετές γνώσεις για να μιλήσω γι’ αυτό.
Δεν χρειάζεται να είστε ειδικός για την ψυχική υγεία των νέων. Το κλειδί για να μιλήσετε με τα παιδιά σας για την αυτοκτονία, είναι να δημιουργήσετε ένα περιβάλλον στο οποίο θα αισθάνονται ασφαλείς για να μιλήσουν για τα συναισθήματά τους. Προσέξτε να αποφύγετε την κριτική, όπως και να τους πείτε ότι τα συναισθήματά τους είναι λάθος. Δείξτε τους την αγάπη σας και την επιθυμία σας να μιλούν άνετα μαζί σας για οτιδήποτε αισθάνονται.
4. Δεν χρειάζομαι καμία βοήθεια.
Η αυτοκτονία είναι τρομακτικά συχνή. Το καλό είναι, ότι υπάρχουν πολλά άτομα που εργάζονται προσφέροντας βοήθεια. Βρείτε όλες τις υπηρεσίες βοήθειας και μην διστάζετε να τις χρησιμοποιήσετε.
Αυτή η συζήτηση με το παιδί οδηγεί επίσης στα θέματα της ψυχικής υγείας. Χρησιμοποιήστε την ευκαιρία αυτή για να εργαστείτε μαζί του και να εξαλείψετε κάθε τι που σχετίζεται με την ψυχική ασθένεια. Όπως όλα τα μέρη του σώματός μας είναι ευαίσθητα σε ασθένειες, το ίδιο ισχύει και με τον εγκέφαλό μας. Όταν βιώνουμε κατάθλιψη ή κάνουμε σκέψεις αυτοτραυματισμού και αυτοκτονίας, θα πρέπει να προσέξουμε πάρα πολύ όπως όταν έχουμε γρίπη ή ακόμη και κάτι πιο σοβαρό. Μπορούμε να επισκεφτούμε τον γιατρό μας, να πάρουμε ένα φάρμακο, να φροντίζουμε μόνοι μας καλύτερα τον εαυτό μας, με καλό ύπνο και καλή διατροφή για παράδειγμα. Η ψυχική υγεία είναι εξίσου σημαντική με την σωματική και δεν διαφέρει καθόλου.
Όχι λοιπόν, η συζήτηση με το παιδί σας για το θέμα αυτό δεν είναι εύκολη αλλά είναι απαραίτητη. Μην το αφήσετε σε κάποιον άλλο. Μπορεί να μην είστε τέλειοι, αλλά δεν χρειάζεται να είστε. Απλά κάντε το με αγάπη.